Het ego-dieet, aanvaarding, geduld en vertrouwen
Als je moeite hebt met aanvaarden, dan kan geduld je helpen. Over het algemeen zijn wij mensen tamelijk ongeduldig. De eerste stap is dan ook om geduld te hebben met je ongeduld en je ongeduld te aanvaarden. Je ongeduld kan je namelijk in grote problemen brengen, waar je later spijt van kunt en zult krijgen. Geduld is dus schadebeperkend.
Aanvaarden is een proces en gebeurt zelden spontaan als je (of het ‘ik’ in jou) ergens moeite mee hebt.
Iets wat voor jou onaanvaardbaar is, kan je brengen naar irritatie, boosheid, woede en zelfs agressie. Die kan naar buiten zijn gericht of naar binnen, tegen jezelf gericht of tegen een situatie of zelfs het leven.
De oorsprong van die boosheid en/of woede kan pijn of angst zijn, die onverdraaglijk is. De functie van boosheid is om je te beschermen tegen die onverdraaglijke pijn of angst.
Zo kan een kind plotseling de straat op gaan, zijn bal volgend, terwijl er net een vrachtwagen aankomt. Zijn ouder kan het kind hopelijk nog net voor de vrachtwagen wegtrekken en wordt vervolgens boos op het kind: ‘Je moet opletten, je kan niet zomaar de straat op gaan! ben je nu helemaal gek geworden?!’
Het kind, dat als geschrokken was, schrikt nogmaals, maar nu van de boze reactie van de ouder.
Voor de ouder zou de pijn onverdraaglijk zijn, als het kind onder de vrachtwagen terecht zou zijn gekomen.
Daarom komt boosheid vaak voort uit zorg. Zorg voor of om de ander, of zorg voor jezelf.
Als je goed kijkt, zul je zien dat er aanvankelijk iets kwetsbaars is. Door daar met boosheid op te reageren, zal angst en pijn vergroten. En daarmee voeden we ego-processen.
Het proces van aanvaarding geschiedt op verschillende niveaus:
* Je erbij neerleggen. Dit is geen aanvaarden, je geeft het op, je doet misschien net alsof het je allemaal niets doet. Het kan wel passen bij het proces van aanvaarden, als je het verzet opgeeft.
* Verdragen: ‘ja’ kunnen zeggen tegen de realiteit en deze realiteit verdragen
* Accepteren. Dit zit tussen je erbij neerleggen en aanvaarden in. Het heeft een beetje van allebei in zich.
* Aanvaarden: ‘ja’ kunnen en willen zeggen tegen de realiteit en je ermee verzoenen.
Verzoenen is een poging om hartelijkheid , het contact met het Hart, weer te herstellen en daarmee vertrouwen. Vertrouwen is daar waar wederzijds respect wordt getoond voor ieder’s behoeften, normen, waarden en culturele verschillen en daar ook naar gehandeld wordt. Dat kan als:
A. een ieder zijn verantwoordelijkheid neemt voor zijn eigen aandeel en toegeeft, (h)erkent, dat je iets gedaan of gelaten hebt wat pijn of angst heeft gestimuleerd
B. er erkenning en respect is voor ieder zijn gevoel, zonder dat te willen veranderen of jouw normen en waarden op te leggen of dominant te maken door te denken dat deze beter zijn
C. er beloofd wordt in de toekomst anders te gaan handelen
D. er moeite wordt gedaan door diegene die gekwetst is, om het proces van verzoening wezenlijk aan te gaan
Verzoenen is het proces dat twee of meer mensen met elkaar aangaan. Het is iets anders dan vergeving, omdat vergeving een intern proces is. Je kunt je ook verzoenen met een situatie of het leven.
Zoals ik al zei, aanvaarden is een proces en je zult nu ook begrijpen dat geduld je daar bij kan helpen en misschien zelfs noodzakelijk is. Anders is de kans groot dat we met zevenmijlslaarzen stappen overslaan, waardoor de angel er in blijft zitten en regelmatig toch wat gif loslaat.
Het lijkt net dat geduld iets is als ‘wachten tot…’. Maar dat is het niet. Dat zou je uit het ‘Nu’ halen. Geduld brengt je juist in contact met het ‘Nu’. In het begin van het beoefenen van geduld is het zeker geen ‘wachten’, niet passief, maar juist hard werken, actief. Geduld brengt een pauze in. Een pauze, waarin je ervoor kiest om niet toe te geven aan je automatische reacties. Daarnaast geeft geduld je de ruimte om dingen vanuit een ander perspectief te bekijken. In het begin kan geduld daarom doorzettingsvermogen en volharding van je vragen. Een zacht doorzetten, om niet toe te geven aan het reactieve in je en je visies los te laten. Uiteindelijk gaat geduld niet om uithoudingsvermogen of her-evaluatie van een situatie. Het is geen ‘doen’ of ‘moeite doen’. Het is tevreden (in vrede) zijn met het Nu. Jij (of beter gezegd: het ‘ik’ in jou) bepaalt niet hoe het leven er uit moet zien, je laat het leven zich ontvouwen. ‘Uw wil geschiedde’. Of durf nog verder te gaan door te zeggen en willen: ‘Laat Uw wil geschiedde’.
Aanvaarden is zoveel makkelijker als je vertrouwen hebt. Als je geen vertrouwen hebt, is het een hele klus. Zo zat ik opeens met een scheve mondhoek en vreesde ik dat ik een beroerte zou hebben. In de wachtkamer van het ziekenhuis heb ik mijn hele testament aan mijn partner uitgesproken en was ik lichtelijk in paniek. In de wachtkamer zijn betekende al dat ik wat meer vertrouwen had, want als er iets zou gebeuren, dan was hulp dichtbij. Toen het een ontstoken aangezichtszenuw bleek te zijn, begon ik alweer grapjes te maken en kon ik mijn halve verlamde gezicht de tijd daarna prima verdragen en me er zelfs mee verzoenen. Ik had immers weer vertrouwen.
Mensen die in hun verleden nare dingen hebben meegemaakt, waardoor ze het vertrouwen zijn verloren, hebben over het algemeen dan ook veel moeite met aanvaarden, valt mij op.
Uit deze situatie leerde ik ook, dat verwachtingen aanvaarden in de weg kunnen staan. Ik ben nog jong, eet goed, sport, rust veel, hoe kan ik dan ziek worden? Ik ontdekte een verwachting, dat als ik het allemaal doe zoals het hoort, ik dan niet ziek zou worden. Dat is natuurlijk niet zo. Wel kan het het beloop van ziekte ietwat beïnvloeden, maar voorkomen niet.
Aanvaarden, geduld, vertrouwen en loslaten hebben dus veel met elkaar te maken. Tegelijkertijd komt er nieuwsgierigheid bij kijken. Wat gebeurt er eigenlijk allemaal met mij? Wie ben ik? Hoe zit ik in elkaar? En hoe zitten anderen in elkaar? Wat is de aard van dit alles? Waar komen al deze oordelen en verwachtingen vandaan? Wat heb ik nodig? Wat heeft die ander nodig? Wie ben ik achter de cirkel van leven en dood? Als je goed oplet, zijn dit allemaal mogelijke vragen die er spelen als er iets ogenschijnlijk onaanvaardbaars gebeurt in je leven.
Aanvaarden is dus een proces, wat tijd, aandacht en oefening vraagt totdat je wezenlijk gaat aanvaarden.
En als je dat niet lukt, kun je altijd nog aanvaarden dat je niet kunt aanvaarden!
Eric M. Ooijevaar